توضیحات

بیوفیدبک چیست؟

بیوفیدبک یک تکنیک خودتنظیمی است که از طریق آن بیماران یاد می گیرند که به طور داوطلبانه عملکرد های غیرارادی بدن را، کنترل کنند. این مداخله به تجهیزات تخصصی برای تبدیل سیگنال های فیزیولوژیکی به بازخورد های دیداری و شنیداری معنادار و همچنین یک پزشک آموزش دیده بیوفیدبک برای هدایت درمان نیاز دارد. با دریافت بازخور مثبت و منفی بیمار ترغیب می شود که الگوی شرطی سازی و مدل یادگیری بازخورد در مدیریت بسیاری از اختلالات پزشکی از جمله بیماری رینود و بی اختیاری مدفوع استفاده شده است

بیوفیدبک  توسط دستگاه نوروفیدبک eWave و از طریق مجموعه ای به نام بایوسنس که مجموعه ای از سنسور های زیستی است، به بدن اتصال یافته و سیگنال های زیستی را اندازه گیری می کند. با استفاده از این روش می توان برخی عملکرد های خاص بدن را بررسی کرد. بیوفیدبک به شما کمک می کند تا در مورد نحوه عملکرد بدن خود بیشتر بدانید تا کنترل بهتری بر آنها داشته باشید و نگرانی های مربوط به سلامتی را برطرف کنید. این سنسورها کاربرد وسیعی درتشخیص و درمان مشکلات اضطرابی دارند.

استرس مزمن می تواند اثرات چشمگیری بر نحوه ی عملکرد بدن شما داشته باشد و سبب بروز اختلالات و بیماری هایی از جمله افزایش فشار خون، افزایش دمای بدن و اختلال در عملکرد مغز باشد.

بیوفیدبک با یک پاسخ ذهنی و فیزیکی مؤثر بر استرس، به شما کمک می کند تا برخی فرآیندهای بدن مانند ضربان قلب و فشار خون خود را کنترل کنید در حالی گه تصور می شود این اعمال کاملا غیر ارادی هستند.

درست همانطور که نگاه کردن به آینه به فرد اجازه می دهد تا وضعیت ها، حالت ها و غیره را ببیند و تغییر دهد، بیوفیدبک به بیماران اجازه می دهد تا درون بدن خود را ببینند، با یک پزشک آموزش دیده که به عنوان راهنما به آنها کمک می کند تا از بازخورد برای تنظیم فیزیولوژی خود در جهت سالم استفاده کنند.

هدف از بیوفیدبک چیست؟

بیوفیدبک با هدف مبارزه با استرس و مشکلات اضطرابی از طریق تکنیک های آرام سازی انجام می شود. شما آگاهانه تنفس، ضربان قلب و سایر عملکردهای “غیرارادی” خود را کنترل می کنید تا پاسخ بدن خود را به موقعیت های استرس زا نادیده بگیرید.

به نظر می رسد بیوفیدبک در  شرایطی که به شدت تحت تأثیر استرس هستید مؤثرتر باشد. برخی از نمونه ها عبارتند از: اختلالات یادگیری، اختلالات خوردن، شب ادراری و اسپاسم عضلات.

بعضی از افراد بیوفیدبک را به عنوان نوعی درمان برای این شرایط ترجیح می دهند زیرا غیرتهاجمی است و به دارو متکی نیست و دیگر افراد نیز برای بهبود سلامت خود، بیوفیدبک را با گزینه های درمانی سنتی تر همراه می کنند.

آموزش بیوفیدبک در محیط های مختلف به منظور بهبود عملکرد تحصیلی، ورزشی و شرکتی و همچنین برای بهبود سلامت و تندرستی استفاده می شود.

ویژگی سیستم بایوسنس

• تا ۸ کانال ثبت همزمان سیگنال های زیستی
• داده برداری بسیار دقیق با تقویت کننده ی کم نویز
• قابل اتصال به انواع مدل های eWave
• دارای سنسور های

– فشار حجمی خون (BVP) به صورت انگشتی و پیشانی

– سنسور ثبت تغییر پذیری ضربان قلب(HRV)

– مقاومت پوست

– دمای پوست

– تنفس

– الکترومایوگرافی سطحی(SEMG) و نیدل (EMG)

• کارکرد بر اساس پروتکل های تشخیصی و درمانی
• دارای نرم افزار دقیق جهت ثبت و آنالیز داده

ثبت بیوفیدبک و سایر سیگنال های زیستی چه کاربردی دارد؟

•  بیوفیدبک دمای پوست با سنسور دمای پوست

یکی از لوازم جانبی نورو – بیوفیدبک eWave می باشد که در بیوفیدبک دمای پوست مورد استفاده قرار می گیرد.

با اتصال سنسور دما به بدن فرد، می توان از میزان خون رسانی به پوست و حالات فیزیولوژیک او آگاهی پیدا کرد.

در نتیجه فرد متوجه می شود که چه موقع وارد فاز استرس یا اضطراب می شود سپس در طول زمان، مغز او می آموزد چگونه دمای بدن را کنترل کند.

از این روش برای کنترل استرس، اضطراب و درمان دردهای مزمن، تورم، سردردهای میگرنی و تنشی، فشارخون، درمان بیماری رینود و همچنین بهبود عملکرد فردی می توان استفاده کرد.

•  فشار حجمی خون یا Blood Volume Pulse (BVP)

یک پارامتر حیاتی است که میزان تغییرات فشار خون در عروق را نشان می دهد.

اندازه گیری این پارامتر توسط سنسورهایی که روی پیشانی یا انگشت قرار می گیرند انجام می گیرد.

از این روش بیمار آموزش می بیند که برای کنترل و درمان بیماری هایی نظیر فشار خون، سردرد های میگرنی و … چگونه و در چه حالتی میزان فشار خون خود را کاهش دهد و آن را کنترل کند.

با سنسور فشار حجمی خون می توان سرعت ضربان قلب را نیز اندازه گرفت.

• بیوفیدبک تعریق پوست

از انواع دیگر بیوفیدبک است توسط سنسورهای تعریق پوست یا پاسخ گالوانیک پوست (GSR/EDR) انجام می شود.

تحریک سیستم عصبی سمپاتیک در شرایط مختلف سبب تغییر میزان تعریق و مقاومت پوست می شود.

میزان تعریق سطح پوست ملاک مناسبی برای بررسی هیجانات و نشان دهنده ی جنبه های مختلف احساسی و شناختی در فرد است.

بوسیله ی این نوع بیوفیدبک می توان به کنترل و درمان اضطراب، ترس و فوبیا، درد های مزمن، استرس و PTSD کمک کرد.

• بیوفیدبک کف لگن

شامل سنسور های رکتال و واژینال، برای ثبت فعالیت های الکتریکی عضلات واژن و رکتوم در بیوفیدبک عضلات کف لگن، مورد استفاده قرار می گیرند.

عدم عملکرد صحیح ماهیچه های این ناحیه سبب بروز اختلالاتی نظیر بی اختیاری ادرار، یبوست و… می شود.

این نوع از بیوفیدبک در درمان اختلالات مذکور موثر می باشد.

• الکترومایوگرافی سطحی (SEMG) و نیدل (EMG)

تنش عضلانی را با تغییر در طول زمان اندازه گیری می کند. الکترومیوگرافی سطحی (sEMG) شاید رایج ترین متغیر فیزیولوژیکی باشد که با استفاده از بیوفیدبک کنترل می شود.

بازخورد sEMG در انواع اختلالات مانند سردرد تنشی، درد مزمن، تورتیکولی اسپاسمودیک و اختلال عملکرد مفصل گیجگاهی فکی استفاده می شود.

•  ثبت تغییر پذیری ضربان قلب (HRV)

نبض و ضربان قلب شما را اندازه گیری می کند.

نحوه ی عملکرد بیوفیدبک چگونه است؟

حسگرهای الکتریکی که به مانیتور و بدن شما متصل می شوند یک یا چند نشانه ی استرس مانند ضربان قلب، تنش عضلانی یا دمای بدن را اندازه گیری کنند.

اندازه‌گیری‌ها بازخوردی در مورد نحوه واکنش بدن شما به محرک‌های مختلف ارائه می‌دهد. با استفاده از صفحه نمایش مانیتور کامپیوتر، بیماران بازخورد دریافت می کنند که به آنها کمک می کند تا بر فیزیولوژی خود کنترل داشته باشند.

یک درمانگر بیوفیدبک می تواند به شما بیاموزد که چگونه ضربان قلب خود را از طریق تمرینات تنفسی و تمرینات ذهنی کاهش دهید. می توانید نتایج این تکنیک ها و تمرین ها را روی مانیتور اندازه گیری کنید. این باعث ایجاد واکنش های مثبت و آرامش بیشتر می شود.

در چه مواردی از بیوفیدبک استفاده می شود؟

بیوفیدبک بالینی ممکن است برای بهبود سلامت و تندرستی، مدیریت و درمان علائم بسیاری از مشکلات روانی و جسمی استفاده شود، از جمله

• آسم
• بی اختیاری در ادرار
• یبوست
• سندرم روده تحریک پذیر
• عوارض جانبی شیمی درمانی
• فشار خون بالا
• بیماری رینود
• درد مزمن
• استرس یا اضطراب
• توانبخشی سکته ی مغزی
• بهبود فلج بلز
• تقویت عضلات
• بهبود اختلالات جنسی
• اسپاسم عضلات
• دندان قروچه
• ضایعات نخاعی
• مشکلات حرکتی
• دندان قروچه
• فلج مغزی cp

درمان با بیوفیدبک چه مزایایی دارد؟

از مزایای درمان با  بیوفیدبک می توان به موارد ذیل اشاره کرد:

۱- این روش درمان می تواند سیر پیشرفت بیماری را تا چندسال به تاخیر بیندازد.

۲- علاوه بر درمان، جهت کنترل سلامت و پیشگیری از ابتلا به بیماری نیز موثر واقع می شود.

۴- برای کسانی که بنا به دلایلی توان یا علاقه به مصرف دارو را ندارند، از جمله خردسالان و کودکان، بانوان باردار، افرادی که مشکلات گوارشی یا بلع دارند و …می تواند جایگزین خوبی باشد.

۵- هنگامی که مصرف دارو بی نتیجه بوده است، می توان در کنار دارودرمانی از این روش استفاده کرد.

۶- به کاربردن این روش در کناردارودرمانی سبب تقویت تاثیر دارو، کاهش دوره درمان و تسریع بهبودی، کاهش عوارض جانبی و افزایش رضایت بیمار گردد.

۷- در دارودرمانی ممکن است پس از پایان درمان و قطع دارو، علائم بیمار برگردد یا بیماری عود کند درحالی که اثرات درمان با نوروفیدبک یا بیوفیدبک طولانی مدت وماندگارتر است.

دوره ی درمان با نوروفیدبک چقدر است؟

مانند فیزیوتراپی، آموزش بیوفیدبک به مشارکت فعال بیماران و اغلب تمرین منظم بین جلسات آموزشی نیاز دارد

یک جلسه بیوفیدبک معمولی بین ۳۰ تا ۶۰ دقیقه طول می کشد.

تعداد جلسات مورد نیاز برای حل یک مشکل بسته به عوامل متعددی متفاوت است، از جمله اینکه چقدر سریع یاد می گیرید که پاسخ های فیزیکی خود را کنترل کنید.

آیا بیوفیدبک با عوارض جانبی همراه است؟

بیوفیدبک به طور کلی ایمن است. هیچ عوارض جانبی منفی از آن گزارش نشده است. با این حال، بیوفیدبک ممکن است برای همه مناسب نباشد. قبل از شروع این درمان یا هر نوع درمان مکمل دیگری باید با ارائه دهنده مراقبت های اولیه خود مشورت کنید.

نوروفیدبک و بیوفیدبک، روش هایی کاملا بی خطر و ایمن هستند، تنها می بایست قبل از انتخاب نوع درمان، اطلاعات دقیق مشکلات خود را با درمانگر یا نوروتراپ درمیان بگذارید!

زیرا اگر از این دو روش در موارد مناسب استفاده نشود، جز اتلاف وقت و هزینه چیزی نصیب شما نخواهد شد.