سیستم عصبی و اختلالات عصبی شناختی

سیستم عصبی یک شبکه ی پیچیده و متشکل از اعصاب و سلول ها است که پیام هایی را از مغز و نخاع به قسمت های مختلف بدن منتقل می کند.

همانطور که می دانید، سیستم عصبی به دو بخش تقسیم می شود:

سیستم اعصاب مرکزی (CNS)

سیستم اعصاب مرکزی شامل مغز و نخاع است که مقر فرماندهی بدن است و اطلاعات حرکتی توسط سیستم عصبی مرکزی به کلیه ی اعضا و اندام های بدن منتقل می شوند.

علاوه بر مغز و نخاع، اعضای اصلی سیستم عصبی شامل موارد زیر نیز می باشد:

• چشم ها
• گوش ها
• اندام های حسی چشایی
• اندام های حسی بویایی
• گیرنده های حسی واقع در پوست، مفاصل، ماهیچه ها و سایر قسمت های بدن

سیستم اعصاب محیطی (PNS)

سیستم اعصاب محیطی به بخش هایی از سیستم عصبی خارج از مغز و نخاع اطلاق می شود و شامل اعصاب جمجمه ای و اعصاب نخاعی از مبدا تا انتها می شود.

این سیستم به دو دسته تقسیم می شود:

• سمپاتیک یا تحریک کننده
• پاراسمپاتیک یا مهار کننده که شامل سوماتیک یا ارادی و اتونومیک یا غیر ارادی

اطلاعات و پیام های عصبی چگونه منتقل می شوند؟

نورون ها

کوچکترین واحد تشکیل دهنده ی سیستم عصبی، نورون نامیده می شود. میلیارد ها نورون شبکه ی ارتباطی پیچیده ای در سراسر بدن ایجاد می کنند. نورون های حسی، اطلاعات را از پوست و سایر اعضا به طرف بالا و به سوی سیستم اعصاب مرکزی هدایت می کنند.

انتقال اطلاعات

اطلاعات حسی و تحریکات به قشر حسی واقع در قسمت قدامی لوب پریتال می رسند. نورون های حرکتی، تحریکات عصبی را از CNS به طرف پایین وعضلات مختلف می رسانند. منشاء این سیگنال ها از قسمت خلفی لوب فرونتال یا قشر حرکتی است. انتقال نورونی یک فرآیند الکتروشیمیایی است که می توان آن را از مغز و یا سیستم عضلانی نقاط مختلف بدن اندازه گیری کرد.

اغلب نورون های حسی و حرکتی در داخل نخاع وجود دارند. نورون های ارتباطی یا بینابینی به ارتباط بین نورون های حسی و حرکتی کمک می کنند. تعداد این نورون ها درسیستم عصبی مرکزی بیشتر از بقیه ی نورون هاست.

اختلال عملکرد نورون

اختلال عملکرد نورون حرکتی منجر به ضعف یا فلج عضلانی می شود و اختلال عملکرد نورون حسی منجر به از دست رفتن حس می شود. برخی از این اختلالات می توانند پیشرونده و کشنده باشند.

امواج مغزی چیست؟

ریشه همه افکار، احساسات و رفتارهای ما ارتباط بین نورون های درون مغز ما است.

امواج مغزی توسط پالس های الکتریکی هماهنگ از دسته نورون هایی که با یکدیگر در ارتباط هستند تولید می شوند و با استفاده از حسگرهایی که روی پوست سر قرار می گیرند تشخیص داده می شوند.

امواج مغزی ما با توجه به آنچه انجام می دهیم و احساس می کنیم تغییر می کنند. وقتی امواج مغزی آهسته‌تر غالب هستند، ما احساس خستگی داریم و عملکردمان کند است یا مشغول رویاپردازی هستیم.

فرکانس‌های بالاتر زمانی غالب هستند که مغز در حال انجام پردازش شناختی، هوشیاری و گوش به زنگی است. سرعت امواج مغزی بر حسب هرتز اندازه گیری می شود و آنها به باندهایی تقسیم می شوند و بدین وسیله امواج به دسته های آهسته، متوسط ​​و سریع گروه بندی می شوند.

امواج مغزی به چه چیز می توان تشبیه کرد؟

یک تشبیه خوب برای امواج مغزی این است که امواج مغزی را به عنوان نت های موسیقی در نظر بگیریم. امواج فرکانس پایین همانند ضربه‌ ی درام هستند، در حالی که امواج مغزی با فرکانس بالاتر بیشتر شبیه صدای بلند و ظریف یک فلوت هستند. مانند یک سمفونی، فرکانس‌های بالاتر و پایین‌تر به طور هارمونیک با یکدیگر منسجم می‌شوند.

امواج مغزی مادون پایین – INFRA-low (<5HZ)

امواج مغزی مادون پایین که به عنوان پتانسیل های آهسته قشر مغز شناخته می شوند،  به نظر می رسد که ریتم های اصلی قشر مغز و زیربنای سایر عملکردهای مغز ما هستند.

اطلاعات بسیار کمی در مورد امواج مغزی مادون پایین وجود دارد. ماهیت کند آنها تشخیص و اندازه گیری دقیق آنها را دشوار می کند، بنابراین مطالعات کمی در این باره انجام شده است. به نظر می رسد که آنها نقش مهمی در زمان بندی مغز و عملکرد شبکه دارند.

امواج دلتا – ( ۴-۱ هرتز)

امواج دلتا، کندترین و  بلندترین امواج مغزی هستند که دارای پایین ترین فرکانس می باشند.

این امواج هنگام مراقبه و خواب بدون رویا تولید می شوند. بازسازی در این حالت انجام می گیرد و به همین دلیل است که خواب در این مرحله جهت بهبود خیلی موثر است.

امواج تتا (۸-۴ هرتز)

امواج مغزی تتا اغلب در خواب رخ می دهد و در مدیتیشن و مراقبه نیز عمیق غالب است. تتا دروازه ما برای یادگیری، حافظه و شهود است. در تتا، حواس ما از دنیای بیرونی خارج شده و بر سیگنال هایی که از درون سرچشمه می گیرند متمرکز می شوند.

این همان حالت گرگ و میش است که ما زمانی که از خواب بیدار می‌شویم یا به خواب می‌رویم، به‌طور گذرا تجربه می‌کنیم. در تتا ما در رویا هستیم. تصاویر زنده، شهود و اطلاعات فراتر از خودآگاه ما است.

امواج آلفا (۱۲-۸ هرتز)

امواج مغزی آلفا در جریان افکار آرام رخ می دهد، اما نه در مدیتیشن و مراقبه ی عمیق

آلفا در زمان حال بودن است، حالتی برای استراحت مغز است.

این امواج به آرامش، هوشیاری، هماهنگی ذهن و بدن و یادگیری کمک می کند.

امواج بتا (۱۲ تا ۳۸ هرتز)

امواج مغزی بتا در حالت هوشیاری طبیعی ما وجود دارند، بر وضعیت هوشیاری طبیعی ما تسلط دارند وقتی توجه به وظایف شناختی و دنیای خارج معطوف شود. بتا یک فعالیت «سریع» است، زمانی که ما هوشیار، حواس‌مان، درگیر حل مسئله، قضاوت، تصمیم‌گیری یا فعالیت ذهنی متمرکز هستیم، وجود دارد.

امواج مغزی بتا بیشتر به سه باند تقسیم می شوند. Lo-Beta (بتا ۱، ۱۲-۱۵ هرتز) را می توان به عنوان یک “بیکار سریع” یا تفکر در نظر گرفت. بتا (بتا ۲، ۱۵ تا ۲۲ هرتز) درگیری بالا یا کشف فعالانه چیزی است. Hi-Beta (بتا ۳، ۲۲-۳۸ هرتز) تفکر بسیار پیچیده ای است که تجربیات جدید، اضطراب یاهیجان بالا را در خود ادغام می کند. پردازش مداوم با فرکانس بالا روش بسیار کارآمدی برای کارکرد مغز نیست، زیرا انرژی زیادی مصرف می کند.

امواج گاما (۳۸ تا ۴۲ هرتز)

امواج مغزی گاما سریعترین امواج مغزی و با فرکانس بالا هستند و به پردازش همزمان اطلاعات از مناطق مختلف مغز مربوط می شوند. این امواج اطلاعات را به سرعت و بی سر و صدا منتقل می کنند.

ظریف ترین فرکانس امواج مغزی، ذهن برای دسترسی به گاما باید ساکت باشد.

حدس زده می شود که ریتم های گاما ادراک و آگاهی را تعدیل می کنند و حضور بیشتر گاما به آگاهی گسترش یافته و ظهور معنوی مربوط می شود.

الکتروانسفالوگرافی (EEG) چیست؟ 

الکتروانسفالوگرام (EEG) فعالیت الکتریکی نورون های مغز را به صورت تصاویری از امواج نشان می دهد.

EEG آزمایشی است که ناهنجاری‌ها را در امواج مغزی یا فعالیت الکتریکی مغز شما تشخیص می‌دهد.

این دستگاه چگونه عمل می کند؟

در طی این آزمایش بدون درد، حسگرهای کوچکی به پوست سر متصل می‌شوند تا سیگنال‌های الکتریکی تولید شده توسط مغز را دریافت کنند.

این سیگنال ها توسط دستگاه ضبط می شوند تقویت می شوند و به صورت نموداری بر روی صفحه کامپیوتر ظاهر می شوند، البته امکان چاپ روی کاغذ نیز وجود دارد. در نهایت نتایج توسط متخصص بررسی می شود. روش EEG معمولاً توسط یک متخصص بسیار آموزش دیده به نام فیزیولوژیست عصبی بالینی انجام می شود. او توجه ویژه ای به شکل موج  دارد و پاسخ به محرک ها را بررسی می نماید.

همچنین فعالیت های الکتریکی مغز در پاسخ به تحریکات بینایی، صدا یا لمس نیز اندازه گیری می شوند.

ثبت امواج مغزی چه کاربردی دارد و در چه مواقعی به ثبت EEG نیاز داریم؟

1. EEG برای ارزیابی انواع مختلفی از اختلالات مغزی استفاده می شود. این روش برای بیماران مبتلا به صرع بسیار کاربردی است و فعالیت های تشنجی به صورت امواج ناگهانی و سریع در EEG ظاهر می شوند. سپس به علت یابی پیدایش علائم بیماری شما می پردازد و اینکه چه چیزی ممکن است باعث تشدید تعداد دفعات تشنج شود و در نهایت بهترین روش برای درمان را ارائه دهد.
2. EEG به علاوه می تواند به شناسایی علایم آلزایمر و مشکلات حافظه کمک کند و اطلاعات خوبی از وضعیت کنونی شما در اختیار پزشک قرار دهد.
3. افراد مبتلا به ضایعات مغزی ناشی از تومور یا سکته، بسته به اندازه و محل ضایعه، ممکن است امواج EEG کندی داشته باشند.
4. این آزمایش همچنین می‌تواند برای تشخیص سایر اختلالات تأثیرگذار بر فعالیت مغز مانند بیماری آلزایمر، برخی روان‌پریشی‌ها و اختلال خواب به نام نارکولپسی استفاده شود.
5. EEG همچنین ممکن است برای برای نظارت بر جریان خون در مغز طی مراحل جراحی و تعیین فعالیت الکتریکی کلی مغز (به عنوان مثال، برای ارزیابی تروما، مسمومیت دارویی، یا میزان آسیب مغزی در بیماران کما) استفاده شود.

آیا EEG عوارض دارد؟ 

EEG سالهاست که مورد استفاده قرار می گیرد و یک روش بی خطر محسوب می شود. آزمایش هیچ ناراحتی ایجاد نمی کند الکترودها فعالیت را ثبت می کنند و هیچ حسی ایجاد نمی کنند.
خطر برق گرفتگی وجود ندارد.
در موارد نادر، EEG می‌تواند باعث تشنج در فردی با اختلال تشنج شود. این به دلیل چراغ های چشمک زن یا تنفس عمیق است که ممکن است فرد در طول آزمایش با آنها درگیر شود.
اگر دچار تشنج شدید، پزشک شما بلافاصله رسیدگی خواهد کرد.
بسته به شرایط پزشکی خاص ممکن است خطرات دیگری برای شما  وجود داشته باشد.
قبل از انجام این عمل حتماً در مورد  نگرانی های خود با ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی صحبت کنید.

 ما برای ثبت EEG چه دستگاهی را به متخصصان پیشنهاد می دهیم؟

میدانیم، داشتن یک ثبت کم نویز و باکیفیت در تشخیص صحیح بیماری و انتخاب بهترین شیوه ی درمان بسیار موثر است. موسسه ی پرتو دانش، از تولیدکنندگان پیشرو در صنعت تجهیزات علوم اعصاب افتخار تولید یکی از قوی ترین دستگاه های الکتروانسفالوگرافی در بازار را داشته است و همواره می کوشد تا بهترین خدمات و پشتیبانی را به مشتریان عزیز ارائه دهد.
دستگاه الکتروانسفالوگرافی (EEG) برند eWave  با بهره گیری از دانش روز دنیا همواره جز پیشرفته ترین دستگاه های جهان بوده است. این دستگاه علاوه بر ثبت سیگنال های مغزی قادر به ثبت سایر سیگنال های بیولوژیکی از جمله ECG, EOG و EMG می باشد.
همچنین امکان ثبتی با کیفیت و کم نویز را برای شما فراهم می کند.
جهت ارتباط با موسسه ی پرتو دانش و کسب اطلاعات از دستگاه eWave با شماره ی ۴۸۴۶۵-۰۲۱ تماس حاصل فرمایید.

تهیه و تنظیم:
سارا پورصالحیان کارشناس مهندسی پزشکی

منابع:
www.hopkinsmedicine.org
www.nhs.uk
medlineplus.gov

مغز انسان به عنوان پیچیده‌ترین و مهم‌ترین عضو بدن، وظایف متعددی را بر عهده دارد که شامل پردازش اطلاعات حسی، کنترل حرکات، تنظیم رفتارها و اعمال شناختی است. مغز به چندین قسمت یا لوب تقسیم می‌شود که هر کدام وظایف خاصی را انجام می‌دهند. این تقسیم‌بندی به درک بهتر عملکرد مغز و نحوه تأثیر آسیب‌ها یا بیماری‌ها بر آن کمک می‌کند.

 درباره مغز چه میدانیم(برای آشنایی بیشتر می توانید این مقاله را مطالعه فرمایید)

آیا می دانستید آسیب دیدن لوب های مغزی سبب بروز چه اختلالاتی می شود؟

آسیب دیدن لوب‌های مغزی می‌تواند به اختلالات متنوع و گسترده‌ای منجر شود که بر اساس محل و شدت آسیب، نوع و ماهیت اختلالات متفاوت خواهد بود. مغز به چهار لوب اصلی تقسیم می‌شود: لوب پیشانی (فرونتال)، لوب آهیانه‌ای (پریتال)، لوب پس‌سری (اکسیپیتال) و لوب گیجگاهی (تمپورال). هر یک از این لوب‌ها نقش‌های خاصی در عملکردهای شناختی، حسی، حرکتی و احساسی ایفا می‌کنند.

طبق آمار، روزانه حدود ۱۶۶ آمریکایی بر اثر جراحات مربوط به TBI (Traumatic Brain Injury) یا آسیب های مغزی تروماتیک جان خود را از دست می دهند.

آسیب مغزی تروماتیک (TBI)  می تواند ناشی از برآمدگی، ضربه یا تکان به سر و آسیب عمیق به سر باشد که موجب اختلال در عملکرد طبیعی مغز می شود.

TBI یکی از دلایل اصلی مرگ و میر و ناتوانی در ایالات متحده است که حدود ۳۰٪ از کل مرگ و میر ناشی از جراحات را شامل می شود. افراد مسن بیشتر از سایرین در معرض خطر هستند خصوصا آنهایی که در سنین ۷۵ سال و بالاتر هستند.

کسانی که از TBI جان سالم به در می‌برند، ممکن است با عوارض آن مواجه شوند که این عوارض تا پایان عمر ادامه خواهند داشت.

چه عواملی موجب TBI می شود؟

• سقوط از ارتفاع یا بلندی
• اصابت یا برخورد به یک شی
• انواع تصادفات و تصادف وسیله نقلیه موتوری
• زمین خوردن
• خودکشی و…

TBI می تواند با توجه به ناحیه ی آسیب دیده سبب بروز اختلالات عصبی و شناختی یا از دست دادن حواس شود که در ادامه به آن می پردازیم.

آسیب دیدگی لوب پیشانی (فرونتال)

همانطور که در مقاله ی قبل اشاره شد، لوب پیشانی در قسمت قدامی مغز واقع شده است. جایگاه این لوب بسیار حساس است از این رو بسیار آسیب پذیر می باشد.

اگر این قسمت از مغز دچار آسیب دیدگی شود، اختلالات زیر نمایان خواهند شد:

• اختلال در عملکرد گفتاری
• عدم توانایی فرد در حل مشکلات
• کاهش میزان ریسک پذیری در فرد
• اختلال حواس پرتی و بروز حساسیت های بالا
• کاهش انعطاف پذیری ذهنی
• اختلال در حواس چشایی و بویایی فرد یا از دست دادن آنها
• تغییردرمیزان میل جنسی یا بروز رفتارهای جنسی خاص جنسی

آسیب دیدگی لوب آهیانه‌ای (پریتال)

ایجاد جراحت در لوب آهیانه ای عملکرد مغز فرد را در پردازش اطلاعات تصویری دچار مشکل می کند و آسیب به هر کدام از نواحی لوب آهیانه ای مشکلاتی نظیر موارد زیر  به همراه دارد:

• آسیب دیدگی لوب آهیانه‌ای چپ و راست:

سبب اختلال در توجه دیداری و و عملکرد حرکتی می شود که به آن سندرم بالینت می گویند.

• آسیب دیدگی لوب آهیانه ای چپ:

سبب بروز اختلالات زبانی ، آگنوزیا و سندرم گرستمن می گردد.

• آسیب دیدگی لوب آهیانه ای راست: 

موجب عدم توانایی فرد در طراحی و ساخت می شود، همچنین مهارت‌های مراقبتی او نیز کاهش خواهند یافت.

آسیب دیدگی لوب گیجگاهی ( تمپورال)

لوب گیجگاهی در هر دو نیمکره ی راست و چپ مغز و هم سطح با گوش ها قرار دارند. در صورت آسیب دیدن لوب گیجگاهی بسته به ناحیه آسیب، علائم متفاوتی را مشاهده خواهیم کرد.

• آسیب دیدگی لوب گیجگاهی چپ:

اختلال در شناخت و یادآوری واژگان و یادآوری اطلاعات صوتی و تصویری

• آسیب دیدگی لوب گیجگاهی راست:

بروز مشکل در شناخت اطلاعات تصویری و توالی‌های مرتبط به تن صدا و عدم توانایی در یادآوری موسیقی‌ها و طراحی‌هایی که فرد در گذشته با آنها مواجه بوده است.

آسیب دیدگی لوب پس سری ( اکسیپیتال)

لوب پس سری، در ناحیه ی خلفی واقع شده است و نسبتا جایگاه امن تری دارد. اما در صورت آسیب دیدگی اختلالات زیر را  برای فرد به همراه خواهد داشت.

• اختلال در سیستم بینایی
• از دست دادن همه یا بخشی از حس بینایی
• مشکلات ادراکی

آسیب‌های منتشر مغزی

علاوه بر آسیب‌های منطقه‌ای، آسیب‌های منتشر (مثلاً در اثر ضربه مغزی یا اختلالات متابولیکی) می‌توانند منجر به اختلالات گسترده‌تری شوند که ممکن است لوب‌های مختلف را تحت تأثیر قرار دهند:

• کاهش هوشیاری و کما: اختلالات شدید هوشیاری که ممکن است نیاز به مراقبت‌های پزشکی مداوم داشته باشد.
• اختلالات شناختی منتشر: مشکلات در توجه، تمرکز، حافظه و سرعت پردازش اطلاعات.
• اختلالات حرکتی منتشر: مشکلات در هماهنگی حرکتی، تعادل و حرکات ارادی.

چگونه از آسیب های تروماتیک مغزی در امان باشیم؟

جلوگیری از سقوط بزرگسالان، رعایت نکات ایمنی در بازی و ورزش و افزایش ایمنی وسایل نقلیه موتوری می تواند  TBI را کاهش دهد.

رویکردهای بهداشت عمومی برای پیشگیری از آسیب می‌تواند از میزان TBI و پیامدهای بلند مدت آن بکاهد.

همچنین باید جهت جلوگیری از TBI مرتبط با زمین خوردن بزرگسالان و افراد مسن در فصول خاص سال که احتمال لیز بودن و لغزندگی زمین وجود دارد، جانب احتیاط را رعایت کنیم.

• در مورد پیشگیری از خطر سقوط با پزشک خود صحبت کنید
• تمرینات ورزشی قدرتی و تعادلی را انجام دهید
• معاینات دوره ای چشم و بینایی انجام دهید
• خانه خود را ایمن تر کنید
• خلاص شدن از شر چیزهایی که می توانید به آنها دست بزنید
• اضافه کردن میله های دستگیره در داخل و خارج از وان یا دوش و در کنار توالت
• قرار دادن نرده در دو طرف پله ها
• با اضافه کردن لامپ روشنایی را افزایش دهید و از نور استاندارد استفاده کنید

درباره ی مغز چه می دانیم؟

مغز یک دنیای پیچیده و شگفت انگیز است. این اندام، از بخش های مختلفی تشکیل شده است که هر کدام وظیفه یا مجموعه ای از عملکردها را بر عهده دارند.

 آیا می دانستید که ۱۰۰ میلیارد نورون در مغز انسان وجود دارد؟

نورون ها یا یاخته های عصبی، پیام رسان های اطلاعاتی هستند که اطلاعات را بین مناطق مختلف مغز منتقل می کنند.

مغز همچنین مسئول برقراری ارتباط با سایر اعضای بدن شما از طریق پیام رسان های شیمیایی به نام هورمون است.

مغز، هر کاری را که انجام می دهیم کنترل می کند، از عملکردهای اساسی بدن مانند تنفس و ضربان قلب گرفته تا موارد پیچیده تر مانند تصمیم گیری، حافظه و زبان.

پیشنهاد میکنیم این مقاله را نیز مطالعه فرمایید: نرم افزار نوروگاید(neuroguide) چیست؟

 آیا تا به حال فکر کرده اید که مغز چگونه کار می کند؟

تحقیقات مغز به ما امکان می دهد تا عملکرد بدن خود را بهتر درک کنیم. همچنین امیدی برای پیشگیری، درمان، و درمان احتمالی بیماری‌ها و اختلالات مغزی است.

بیایید از اهمیت تحقیقات مغز حمایت کرده و آگاهی مان را در این باره افزایش دهیم تا کیفیت زندگی را بهبود بخشیم.

ساختار مغز چگونه است؟

مغز یکی از بزرگترین و پیچیده ترین اندام های بدن انسان است که توسط لایه ای از بافت، به نام مننژ احاطه می شود و در جمجمه قرار می گیرد. جمجمه ، به محافظت از مغز در برابر آسیب کمک می کند.

این اندام از بیش از ۱۰۰ میلیارد عصب تشکیل شده است که در تریلیون ها اتصال به نام سیناپس با هم ارتباط برقرار می کنند.

مغز از قسمت های مختلفی تشکیل شده است که با هم کار می کنند!

• قشر مغز یا کورتکس (Cortex) خارجی ترین لایه متشکل از سلول های مغز است.

تفکر و حرکات ارادی از قشر مغز شروع می شوند.

• ساقه مغز بین نخاع و بقیه مغز قرار دارد.

عملکردهای اساسی مانند تنفس و خواب در اینجا کنترل می شوند.

• مخچه در قاعده و پشت مغز قرار دارد.

مخچه مسئول هماهنگی و تعادل است.

پیشنهاد میکنیم این مقاله را مطالعه کنید: طاعون:تاریخچه و درمان

قشر مغز

خارجی ترین لایه ای است که به مغز ظاهر چروکیده می دهد. قشر مغز از طول به دو نیمکره مغزی چپ و راست تقسیم می شود . این دو نیمکره از طریق جسم پینه ای به هم متصل شده اند.

برآمدگی ها و شیارهای مغز

در انسان، لوب های مغز بواسطه ی تعدادی برآمدگی و شیار تقسیم می شوند. لوب فرونتال یا پیشانی توسط فضایی به نام شیار مرکزی از لوب آهیانه ای و توسط شیار جانبی از لوب گیجگاهی جدا می شود.

شیار های مغزی با نام های gyrus (برآمدگی) و sulcus (بیشه یا شکاف) شناخته می شوند. چین خوردگی های مغز و شکنج و شکاف حاصل، سطح مغز را افزایش می دهد و  قشر بیشتری را روی مغز جای می دهد.

لوب‌های مغز 

لوب های مغز نواحی چندگانه ی مخ هستند که به وسیلهٔ شکاف‌های عمیق، مغز را به قسمت هایی تقسیم می کنند. هر لوب مغز به نام همان استخوان جمجمه ای که در بالای آن قرار دارد، نام گذاری شده است و هر کدام از این نواحی پردازش بخشی از اطلاعات را برعهده دارند.

این نواحی هر کدام کنترل بخشی از اعمال را به عهده دارد. دانستن این که هر کدام به تنهایی فاقد عملکرد مطلوب است بسیار حائز اهمیت می‌باشد.

• لوب فرونتال یا پیشانی:

این لوب دارای دو بخش قدامی و خلفی است . لوب قدامی مسئول عملکردهای شناختی و خلفی مسئول کنترل حرکت و شامل نواحی حرکتی و پیش حرکتی است. همچنین عملکردهای اجرایی از جمله تنظیم هیجانی، برنامه ریزی، استدلال، قضاوت مختص این لوب می باشند.

• لوب های پریتال یا آهیانه ای:

لوب آهیانه ای در پشت لوب فرونتال قرار دارد و توسط شیار مرکزی از آن جدا شده است. این لوب، دست خط و وضعیت بدن را مدیریت می کند و اطلاعات مربوط به دما، طعم، لمس و حرکت را نیز پردازش می کند. به دلیل پردازشی که در لوب آهیانه ای اتفاق می‌افتد، می‌توانیم از طریق لمس کردن متوجه تمایز دو شی که در مجاورت یکدیگر قرار دارند، بشویم. به این فرآیند تبعیض دو نقطه ای می گویند.

• لوب های تمپورال یا گیجگاهی:

لوب تمپورال خاطرات را پردازش می کند و مسئول یکپارچه سازی حواس چشایی، شنوایی و بینایی می باشد. این لوب با شکاف جانبی از لوب فرونتال جدا می شود و پردازش اطلاعات حسی به این منطقه اختصتص دارد. این لوب به ویژه برای شنوایی، تشخیص زبان و تشکیل خاطرات از اهمیت ویژه ای برخوردار است.

اطلاعات شنیداری

لوب گیجگاهی شامل قشر شنوایی اولیه است که اطلاعات شنوایی را از گوش ها و نواحی ثانویه دریافت می کند و اطلاعات را پردازش می کند تا آنچه را که می شنویم بفهمیم (مانند کلمات، خنده، گریه نوزاد).

پردازش بصری

در لوب گیجگاهی مناطق خاصی وجود دارند که مسئول درک اطلاعات بصری پیچیده، مانند چهره ها و صحنه ها هستند.

حافظه

لوب گیجگاهی داخلی (نزدیک به وسط مغز) حاوی هیپوکامپ است، ناحیه ای از مغز که برای حافظه، یادگیری و احساسات مهم است.

• لوب اکسیپیتال یا پس سری:

این قسمت از مرکز اصلی پردازش بینایی است. قشر بینایی اولیه، که به عنوان V1 شناخته می شود، اطلاعات بصری را از چشم ها دریافت می کند. این اطلاعات به ناحیه پردازش بصری ثانویه منتقل می شوند. در نتیجه عمق، فاصله، مکان و هویت اشیاء تفسیر می شود.

پیشنهاد میکنیم این مقاله را مطالعه فرمایید: پروستات:ساختار و عملکرد و بیماری های مرتبط