حمله قلبی یا سکته قلبی، یک حالت اورژانس پزشکی است که ناشی از قطع یا کاهش جریان خون به قلب میشود، که منجر به آسیب به عضله قلب میشود. این وضعیت اغلب ناشی از بستن یک عروق کرونری (عروق خونی که قلب را تغذیه میکنند) توسط یک لخته خونی یا آهنگی شده و یا از دلایلی چون رگهای خونی مسدود یا تنگ شده است. در ادامه، علل، علائم، تشخیص، و درمان حمله قلبی را مورد بررسی قرار میدهیم.
فهرست مطالب
حلمه قلبی یا سکته قلبی چیست؟
سکته قلبی به عنوان یک وضعیت اورژانس پزشکی تعریف میشود که در آن قلب به دلیل قطع یا کاهش ناگهانی جریان خون به عضله قلب، آسیب میبیند. این وضعیت ناشی از بستگی یا تخلیه لختهای در عروق کرونری (عروق خونی که قلب را تغذیه میکنند) رخ میدهد و باعث مرگ سلولهای قلبی میشود. سکته قلبی همچنین به نام “انفارکتوس میوکارد” یا “انفارکتوس قلبی” نیز شناخته میشود. این وضعیت یکی از حوادث پزشکی خطرناک است که نیاز به تشخیص و درمان فوری دارد.
علل عارضه سکته قلبی
علت اصلی سکته قلبی، قطع یا کاهش ناگهانی جریان خون به عضله قلب است. این مشکل به دلیل مسدودی یا تنگی در عروق کرونری (عروق خونی که قلب را تغذیه میکنند) ایجاد میشود. دلایل اصلی مسدودی یا تنگی در این عروق عبارتند از:
تشکیل لخته خون: یکی از شایعترین علل سکته قلبی تشکیل لختههای خونی در داخل عروق کرونری است. این لختهها ممکن است از ناحیههای دیگر از سیستم خونی برخاسته و به قلب حمله کنند. این پدیده به عنوان ترومبوز خونی شناخته میشود.
تصلب عروق (آترواسکلروز): تجمع چربی، کلسترول، کلسیم، و سایر مواد در دیواره عروق کرونری میتواند باعث تنگی یا بستگی آنها شود. این پدیده با تصلب عروق یا آترواسکلروز شناخته میشود.
تشدید ناگهانی آترواسکلروز: شکستن پلاکهای آترواسکلروتیک (تودهای از چربی، کلسترول، و مواد دیگر) میتواند به تشکیل لختههای خونی منجر شود. این لختهها میتوانند به عروق قلب حمله کنند و باعث سکته قلبی شوند.
تغییرات ساختاری در عروق: تغییرات ساختاری در دیواره عروق کرونری، مانند ضخیم شدن و سفت شدن آنها (پلاکهای آترواسکلروتیک)، میتواند باعث مسدودی یا تنگی شود.
عوامل خطرزای دیگری نیز وجود دارند که افزایش احتمال سکته قلبی را افزایش میدهند، از جمله:
فشار خون بالا (هایپرتانسیون): افزایش فشار خون ممکن است به تنگی عروق کرونری و افزایش خطر سکته قلبی منجر شود.
سابقه خانوادگی سکته قلبی: اگر در خانوادهتان سابقه سکته قلبی وجود داشته باشد، احتمال ابتلا به این وضعیت برای شما بیشتر است.
کلسترول بالا (هایپرکلسترولمیا): میزان بالای کلسترول در خون میتواند به تشکیل پلاکهای آترواسکلروتیک و سکته قلبی منجر شود.
سیگار کشیدن: سیگار حاوی مواد شیمیایی است که میتواند به تنگی عروق و ایجاد آترواسکلروز کمک کند.
دیابت: دیابت باعث افزایش خطر بروز مشکلات عروقی میشود و میتواند به سکته قلبی منجر شود.
توجه به این عوامل و اقدامات پیشگیرانه میتواند در کاهش خطر ابتلا به سکته قلبی موثر باشد. از جمله اقدامات این امور شامل سبک زندگی سالم، کنترل فشار خون، مداومت در مصرف داروهای مرتبط با فشار خون یا کلسترول، و کنترل دیابت میباشد.
علائم سکته قلبی
علائم سکته قلبی ممکن است متنوع باشند و بر اساس نوع و مکان ایجاد مشکلات در عضله قلبی متفاوت باشند. در برخی از موارد، علائم میتوانند شدید و یا ناگهانی باشند، در حالی که در موارد دیگر، علائم ممکن است ظاهر نشوند یا به آرامی تدریجی پدید آیند. در ادامه، علائم شایع سکته قلبی را بررسی میکنیم:
1. **درد یا فشار در قفسه سینه:**
– درد در قسمت مرکزی یا چپ قفسه سینه.
– این درد ممکن است به بازوها (به ویژه بازوی چپ)، گردن، شانه، دهان، فک پایین، یا پشت تابانده شود.
– ممکن است با احساس فشار، تنگی، یا سنگینی همراه باشد.
2. **تنگی نفس:**
– احساس دشواری در تنفس یا تنفس سریع.
– این علامت ممکن است به تنهایی یا همراه با درد در قفسه سینه ظاهر شود.
3. **تهوع و استفراغ:**
– تهوع یا حتی استفراغ ممکن است به همراه با درد در قفسه سینه باشد.
4. **عرق سرد:**
– عرقزدگی بیدلیل یا عرق سرد و لرزاننده.
5. **احساس ضعف یا خستگی:**
– احساس ضعف عامل، خستگی غیرمتعارف، یا افت شدید انرژی.
6. **تهوع و آلودگی هوا:**
– احساس تهوع، گیجی، یا احساس آلودگی هوا.
7. **تغییرات در ضربان قلب:**
– افزایش ضربان قلب یا نامنظمی آن.
8. **درد در شکم:**
– در برخی از موارد، درد یا ناراحتی در ناحیه شکم نیز ممکن است ظاهر شود.
توجه داشته باشید که علائم سکته قلبی ممکن است در هر فردی متفاوت باشند و در زنان، ممکن است علائم متفاوتی نسبت به مردان داشته باشند. همچنین، بعضی از افراد ممکن است هیچ علامت قابل توجهی نداشته باشند ولی در خطر سکته قلبی باشند. در صورت تجربه هر یک از این علائم یا حتی تردید به وجود آنها، حتماً به شدت توصیه میشود که فوراً به تیم پزشکی یا خدمات اورژانس پزشکی مراجعه کنید. اعمال سریع و درمان به موقع میتواند برای افزایش شانس بازگشت بهبودی و کاهش آسیب به عضله قلبی بسیار مهم باشد.
حافظه جزء جدایی ناپذیر سیستم شناختی افراد است.حافظه فرایندی است که به وسیله آن دانش کد گذاری،ذخیره و بعدا یادآوری میگردد.بسیاری از رفتار های مهم یادگرفته میشوند به علاوه اینکه اهمیت و ارزش شخصی ما به آنچه ما یاد گرفتیم و آنچه که به خاطر می آوریم وابسته می باشد.
برای خواندن این مقاله ادامه مطلب را کلیک کنید
نحوه تشخیص سکته قلبی
تشخیص سکته قلبی نیاز به انجام مجموعهای از تستها و ارزیابیهای پزشکی دارد. تشخیص سکته قلبی معمولاً توسط پزشکان قلب و عروق (کاردیولوژیست) و یا پزشکان اورژانس (پزشکان تخصصی در مواقع اورژانس) انجام میشود. در زیر تعدادی از روشهای معمول برای تشخیص سکته قلبی آورده شده است:
1. **الکتروکاردیوگرافی (ECG یا EKG):**
– ECG یک تست ساده و مؤثر برای ثبت فعالیت الکتریکی قلب است.
– نمودار ECG نشان میدهد آیا قلب در حالت نرمال فعالیت دارد یا آیا هر نوع ناهنجاری وجود دارد.
2. **آزمون تروپونین:**
– معمولاً در صورت سکته قلبی، سلولهای قلبی متضرر میشوند و آنزیمهایی مانند تروپونین به خون میریزند.
– اندازهگیری میزان تروپونین در خون به عنوان یک نشانگر حیاتی برای سکته قلبی استفاده میشود.
3. **آزمونهای تصویربرداری:**
– **آنژیوگرافی:**
این آزمون تصویربرداری با استفاده از ماده رنگی (مواد حاوی رادیواکتیو) اجازه میدهد تا عکسهای دقیق از عروق کرونری گرفته شود. این آزمون میتواند نقاط مسدود یا تنگ شده در عروق را نشان دهد.
– **اکوکاردیوگرافی:**
این آزمون تصویربرداری صداهای ارسالی توسط سونوگرافی قلب را به تصویر میکشد و اطلاعاتی درباره ساختمان و عملکرد قلب ارائه میدهد.
4. **آزمونهای خونی:**
– اندازهگیری میزان چربیها (کلسترول و تریگلیسرید) و دیگر پارامترهای خونی میتواند به تعیین عوامل خطر مرتبط با بیماریهای قلبی کمک کند.
5. **آزمونهای تجسمی (CT scan یا MRI):**
– CT scan و MRI میتوانند تصاویر دقیقتری از قلب و عروق را ارائه دهند و در تعیین میزان آسیب به قلب مفید باشند.
تشخیص سکته قلبی نیاز به ترکیبی از این تستها و ممکن است اطلاعات جمعآوری شده از تاریخچه بیماری، علائم، و یا علائم فیزیکی همچنین مورد استفاده قرار گیرد. در موارد اورژانس، اقدام به انجام تستهای اولیه و شروع به درمان فوری نمایید. تشخیص و درمان سریع میتواند به جلوگیری از آسیب به عضله قلبی و بهبودی سریعتر فرد کمک کند.
درمان سکته قلبی
درمان سکته قلبی یک اورژانس پزشکی است که نیازمند تداخل فوری و تخصصی است. درمان سکته قلبی هدف از تدابیر انجام شده، حفظ حیات فرد، کاهش آسیب به عضله قلبی، و پیشگیری از عوارض جانبی است. در ادامه، مراحل درمان سکته قلبی را مرور میکنیم:
1. **تشخیص سریع:**
– تشخیص سریع و دقیق سکته قلبی از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. استفاده از الکتروکاردیوگرافی (ECG یا EKG) برای ثبت فعالیت الکتریکی قلب و اندازهگیری میزان تروپونین در خون از جمله اقدامات اولیه است.
2. **داروهای ضدلختهای:**
– مصرف داروهای ضدلختهای به منظور جلوگیری از رشد لخته خون و تسریع در حل آنها. معمولاً از داروهایی مانند آسپرین، کلوپیدوگرل، یا هپارین استفاده میشود.
3. **لیوروپلاستی (آنژیوپلاستی):**
– این روش از طریق یک تراشه یا گذار به عنوان “شبکه ضدانژوگنی” انجام میشود که باز کردن عروق کرونری و حذف یا کاهش مسدودیتها کمک میکند.
4. **کاتتریزاسیون قلبی:**
– این روش به کمک یک کاتتر و محلولهای خاص برای حل لختهها یا برداشتن تنگیها از عروق کرونری اجرا میشود.
5. **داروهای ضددرد و ضد التهاب:**
– برای کنترل درد و التهاب ممکن است از داروهایی مانند مورفین یا ایبوپروفن استفاده شود.
6. **بستری در بخش مراقبتهای ویژه:**
– بستری شدن در بخش مراقبتهای ویژه اجازه نظارت مداوم و ارائه مراقبتهای متخصصانه را فراهم میکند.
7. **توجیه و آموزش:**
– ارائه توجیهها و آموزشهای لازم به بیمار و خانواده او در مورد تغییرات در سبک زندگی، رژیم غذایی، و مصرف داروها برای پیشگیری از ریسک تکرار سکته قلبی.
8. **مداومت درمانی:**
– دنبالهگیری مداوم و درمان برای کنترل فشار خون، مدیریت کلسترول، کنترل دیابت، و مراقبتهای دیگر مرتبط با سلامت قلب.
بسیاری از افراد پس از سکته قلبی نیاز به برنامه توانبخشی و مشاوره تغییرات در سبک زندگی دارند تا احتمال بازگشت بهبودی و کاهش خطر ابتلا به بیماریهای قلبی را افزایش دهند. همچنین، مهم است که هر گونه تغییر در علائم یا حالت سلامت به پزشک اطلاع داده شود.
راه های پیشگیری از سکته قلبی
پیشگیری از سکته قلبی ممکن است با تغییر سبک زندگی، مدیریت عوامل خطر، و انجام تدابیر پزشکی انجام شود. در زیر، راههایی برای پیشگیری از سکته قلبی آورده شده است:
1. **تغییرات در سبک زندگی:**
– **فعالیت بدنی منظم:** ورزش منظم باعث تقویت قلب، کاهش فشار خون، کنترل وزن، و افزایش سلامتی عمومی میشود. حداقل 150 دقیقه فعالیت هوازی در هفته راه حل خوبی برای شروع است.
– **تغییرات در رژیم غذایی:** مصرف مواد غذایی سالم، کم چربی، کم نمک، با فراوردههای متنوع از میوهها و سبزیجات، و محدودیت مصرف مواد قندی و چربی اشباع شده میتواند به بهبود سلامت قلبی کمک کند.
– **کنترل وزن:** حفظ وزن به حد ایدهآل و جلوگیری از چاقی یکی از عوامل کلیدی در پیشگیری از بیماریهای قلبی است.
2. **مدیریت عوامل خطر:**
– **کنترل فشار خون:** نظارت منظم بر فشار خون و در صورت لزوم، مصرف داروهای تجویز شده توسط پزشک.
– **کنترل کلسترول:** مدیریت میزان کلسترول خون از طریق رژیم غذایی سالم و در صورت لزوم، داروهای کلسترول.
– **کنترل دیابت:** اگر شما دیابت دارید، مدیریت مستمر و مراقبت از سطح گلوکز خون اهمیت دارد.
– **متوقف کردن سیگار:** سیگار زیانآور برای سلامت قلبی است. ترک سیگار میتواند بهبود چشمگیری در سلامت قلبی داشته باشد.
3. **داروهای پیشگیری:**
– **آسپرین:** در برخی از موارد و با توصیه پزشک، استفاده از آسپرین به عنوان یک داروی پیشگیری از سکته قلبی در افراد با فواصل زمانی کوتاه میان دو سکته قلبی ممکن است مفید باشد.
– **داروهای ضدلختهای:** برخی افراد با فاکتورهای خطر بالا ممکن است به داروهای ضدلختهای مانند کلوپیدوگرل یا داروهای ضدلختهای دیگر نیاز داشته باشند.
4. **پیگیری پزشکی منظم:**
– اجرای پیگیریهای پزشکی منظم و مشاوره با پزشک برای بررسی سلامت قلبی و تغییرات در درمان بر اساس نیاز.
5. **مداومت در خودآگاهی:**
– شناخت علائم سکته قلبی و اعمال فوری به منظور تامین امداد فوری.
با اجرای این تدابیر و تغییرات در سبک زندگی، احتمال بروز سکته قلبی را میتوان به شدت کاهش داد. همچنین، مشاوره با پزشک برای تعیین برنامه پیشگیری متناسب با وضعیت شما بسیار حائز اهمیت است.
اقدامات اولیه فردی که دچار سکته قلبی شده است.
اقدامات اولیه برای کسی که ممکن است دچار سکته قلبی شده باشد، بسیار حائز اهمیت است و میتواند تاثیر مثبتی در نتیجه نهایی داشته باشد. اگر فکر میکنید شخصی دچار سکته قلبی شده است، به سرعت اقدامات زیر را انجام دهید: